بالاخره استراتژی محتوا چیست؟ استراتژیست محتوا کیست؟

اینروزها درباره استراتژی محتوا زیاد می شنویم شاید آنقدر که امروز درباره آن در ایران میشنویم در ابتدای سال ۹۶ اینگونه نبود یعنی سیر صعودی استفاده از این کلمه در دنیای فیزیکی و دیجیتال بسیار بالا بوده است. تعاریف مختلفی را هم برای آن شنیده ایم برای خود من هم این موضوع با توجه به علاقمندی ام به بحث محتوا و نویسندگی قابل تامل بود. مقاله زیر بخشی از دریافت های من پس از چند ماه مطالعه و سرک کشیدن به مقاله های مختلف در این حوزه میباشد امیدوارم برای کسانی که در این حوزه کار میکنند و علاقمند به این حوزه هستند مفید باشد.

کمی درباره محتوا:

انسانها از دیرباز به شکل های مختلف با محتوا درگیر بوده اند از همان روزهایی که برای انتقال پیام خود بر روی دیواره غارها شروع به کشیدن تصاویر مختلف کردند.

بعد از آن روند تولید محتوا  به شکل های مختلف ادامه پیدا کرد و در قالب  نامه ها، روزنامه ها، کتاب، رادیو و تلویزیون،  مجلات تخصصی،  ماهواره،  دنیای اینترنت و شبکه های اجتماعی همچنان در زندگی روزمره انسانها  ادامه یافت.

چرا محتوا مهم شده؟

اقتصاد و  محتوا

شاید در هیچ زمانی به اندازه عصر حاضر محتوا تا این اندازه اهمیت نداشته است. از مهمترین عوامل توجه به محتوا ظهور عصر تکنولوژی و تبعات آن می باشد.

در عصر تکنولوژی سرعت تغییرات، بسترهای ارتباطی و جذابیت آنها روز به روز بیشتر میشود بسترهایی مانند فیس بوک، تلگرام، اینستاگرام و  توئیتر و…

فارغ از کاربردهای شخصی بسترهای ارتباطی مبتنی بر تکنولوژی، وجود بسترهای ارتباطی بر روی نحوه فعالیت کسب و کارها تاثیر زیادی گذاشته است در واقع یکی از دلایل اهمیت محتوا را شاید نیاز کسب و کارها برای پیشبرد اهدافشان به محتوا دانست و خوب هرجا پای پول و تجارت در میان است نقاط متمرکز نیز سریعتر خود را نشان می دهند.

کسب و کارها فهمیدند به دلایل مختلف باید به محتوا روی بیاورند:

–         تغییرات در رفتار مشتریان به دلیل وجود بسترهای ارتباطی متنوع و تمایل بالا به کسب اطلاعات درباره خریدهایشان

–         اثربخش نبودن تبلیغات سنتی با توجه به هزینه های بالای آنها

پس میتوان نتیجه گرفت در عصر حاضر ارتباط بین اقتصاد و محتوا بیش از گذشته شده، اقتصاد جهان پی برده یکی از بهترین و کاراترین راههای تاثیرگذاری بر رفتار و تصمیمات انسانها محتواست. شاید اقتصاد امروز را بتوان اقتصاد محتوا محور نامید.

زمانه ای است که مشتریان به داستانهای کسب و کارها  اهمیت بیشتری می دهند و این جذابیت داستانهاست که مشتری را به اقدام اثربخش ترغیب می کند.

 استراتژی محتوا

استراتژی چیست؟

در ادبیات مدیریت و روزمره تعاریف زیادی برای استراتژی وجود دارد هنر درست انتخاب کردن، هنر انتخاب نکردن، هنر تخصیص بهینه منابع، و بسیاری نیز پاسخ به سه سوال زیر را در رسیدن به تعریف استراتژی ضروری می دانند.

۱-     کجا هستم؟

۲-     کجا می خواهم بروم؟

۳-     چگونه می روم؟

بیشترین تعاریف استراتژی مربوط به مایکل پورتر می باشد که ترکیب های جدیدی را هم در این حوزه وارد مباحث مدیریت کرده است:

او میگوید اساس استراتژی این است که انتخاب کنیم چه کارهایی را نباید انجام دهیم.

فکر می کنم اگر بخواهیم تعاریف را ادامه دهیم در نهایت به یک تعریف که ما را قانع کند یا باعث توقف مان بر روی آن تعریف شود نرسیم و من هم گمان میکنم برای راحتی کار و عینی بودن تعریف استراتژی بهتر است به همان سه سوال بالا درکسب و کار یا تصمیمات شخصی زندگی خود جواب دهیم و پاسخ آنها هر چقدر هم که سخت میباشد ما را به مجموعه روشها و دستورالعمل هایی می رساند که استراتژی ما را مشخص می کند.

کجا هستم؟ وضعیت موجود من یا کسب و کارم

کجا می خواهم بروم؟ هدف یا چشم انداز

چگونه می روم؟برنامه ریزی برای رسیدن به اهداف یا چشم انداز

پس می توان گفت استراتژی مجموعه ای از دستورالعمل ها و روش ها با توجه به وضعیت موجود خود برای رسیدن به هدف یا چشم اندازمان می باشد.

استراتژی محتوا چیست؟

اگر به من بگویند استراتژی محتوا را در سه کلمه تعریف کن می گویم: فرآیند مدیریت محتوا 

در استراتژی محتوا چیزی که باید مدیریت شود محتواست اگر مجموعه روش ها و دستورالعمل های خود را مبتنی بر محتوا در پاسخ  به آن سه سوال رایج به دست بیاوریم احتمالا به استراتژی محتوای خود برسیم.

اما بهتر است برای فهم مناسب پای صحبت بزرگان درباره استراتژی محتوا بنشینیم:

استراتژی محتوا چیست؟

در سایت Bussolati مجموه تعاریف زیادی درباره استراتژی محتوا آمده است که همه آنها متعلق به بزرگان حوزه محتوا می باشند تعدادی از آنها را مرور می کنیم:

کریستینا هالورسون موسس مجموعه Brain Traffic و از قدیمی های تولید محتوا و نویسنده کتاب Content Strategy for the Web  تعریف جامعی را برای استراتژی محتوا ارائه می دهد:

استراتژی محتوا یعنی برنامه ریزی برای تولید، تحویل (رساندن به دست مخاطب) و مدیریت محتوای مفید و کاربردی.

راشل لاوینگر نویسنده کتاب «استراتژی محتوا: فلسفه اطلاعات» : استراتژی محتوا همان طراحی خلاقانه و معماری اطلاعات است.

راهل بیلی که مدیریت شرکت مشاوره ای  Intentional Design را در کانادا بر عهده دارد. استراتژی محتوا را برنامه ریزی برای مدیریت محتوا با توجه به چرخه عمر محتوا می داند او می گوید استراتژی محتوا باید با اهداف کسب و کار سازگار باشد.

از نظر او استراتژی محتوا بر تمام مراحل مربوط  به محتوا از جمله  توسعه، تولید، ارائه، ارزیابی و حذف محتوا تاثیر می گذارد اما استراتژی محتوا به جنبه های اجرایی محتوا مربوط نمی شود.

در واقع او  توسعه ، مدیریت و تحویل محتوا را از نتایج استراتژی محتوا می داند که نشان میدهد یک استراتژی مفید بوده است یا نه؟

مارگوت بلومشتاین نویسنده کتاب Content Strategy at Work : استراتژی محتوا برنامه ریزی برای تولید، گردآوری و تحویل یک محتوای مناسب، مفید و کاربردی متناسب با یک تجربه خاص برای مخاطب می باشد.

کوین نیکولز: استراتژی محتوا یعنی ارائه محتوای مناسب به مخاطب مناسب در زمان مناسب.

جو پالیتزی از موسسان CMI با تاکید بر بازاریابی محتوا، استراتژی محتوا را تعریف میکند و میگوید:

باید ابتدا به استراتژی بازاریابی محتوا بپردازیم یعنی تولید انواع مختلف محتوا برای نقاط مختلف تماس مشتریان با کسب و کار و همچنین باید به طراحی نیازهای مشتریان و پیدا کردن کانالهایی که آنها برای دریافت محتوا ترجیح می دهند بپردازیم.

نکته ای که باید بسیار به آن توجه کرد این است که استراتژی محتوا فقط محدود به وب نیست اما بسیاری از کسانی که آن را تعریف کرده اند آن را محدود به فضای وب دیده اند و نکته دیگر این در بسیاری از تعاریف مختلف برای استراتژی محتوا یا استراتژی کمرتگ دیده شده است یا محتوا.

هر کس با تو جه به زاویه دید خود و یا شاید متناسب با کسب و کار خود بخشی از تعریف استراتژی محتوا را پوشش داده است.

یکی از بهترین تعاریفی که من در گشت و گذار بین تعاریف مختلف از استراتژی محتوا به آن رسیدم و در واقع جواب بسیاری از سوالهایم را هم داد تعریف زیر از سایت وب مایندست میباشد:

در این تعریف تلاش شده است هم به مفهوم استراتژی توجه شود و هم به محتوا و آن را هم فقط مختص به فضای وب ندیده است. یکی دیگر از ویژگی های این تعریف این است که به مراحل محتلف تولید محتوا،  قبل از تولید، تولید و بعد از تولید اهمیت داده است:

استراتژی محتوا فرایند تولید، ذخیره و توزیع محتوا بر اساس یک طرح محتوایی سازمان‌یافته حول یک مأموریت مشخص و بر اساس مخاطب‌های مشخص است. موفقیت این فرایند باید در تمام چرخه عمر محتوا، بر اساس شاخص‌های شفاف عددی اندازه‌گیری شود. استراتژی محتوا مسئول هویت بخشی به محتوا از لحاظ ساختار و سبک است و باید این چارچوب را برای کلیه دپارتمان‌های یک سازمان تعیین کند.

استراتژی محتوا باید یک طرح عملی و امکان پذیر باشد که منجر به یک جریان درآمدی پایدار شود.

نویسنده همچنین پیشنهاد می دهد برای سازمانهای بزرگ باید شخصی را برای مدیریت این فرآیند اختصاص داد که در واقع میتوان گفت آن شخص همان استراتژیست محتوا می باشد.

در واقع استراتژی محتوا به تمام فعالیت های جزیره ای در زمینه تولید محتوا پایان می دهد.

بنابراین میتوان نتیجه گرفت که برای طراحی یک استراتژی موفق برای سازمان باید به نکات زیر توجه کرد:
۱- تعیین هدف یا چشم انداز
۲- ماموریت سازمان
۳- شناسایی مخاطبان
۴- سبک و ساختار محتوا
۵- طراحی چرخه محتوایی مناسب برای انواع محتوا
۶- تعیین شاخص های عملیاتی و عملکردی که میتوانند به عنوان معیارهایی برای اندازه گیری موفقیت باشند.
۷- مشخص کردن ابزارهای اندازه گیری موفقیت
۸- ایجاد طرح محتوایی عملی و امکان پذیر
۹- ایجاد جریان درآمدی پایدار مبتنی بر محتوا

پس استراتژیست محتوا کسی است که بتواند در همه این حوزه ها صاحب نظر باشد و حداقل در تصمیم گیری دریاره آنها مشارکت داشته باشد.

 

پی نوشت۱:

چیزی که در حوزه استراتژی محتوا برای من جالب بود این است که  اسامی چون جورجیانا کوهن، راهل بیلی راشل لاوینگر، کریستینا هالورسون، مارگوت بلومشتاین و شلی بوئن، سارا واچر بوتچر  و تعدادی دیگر که اسامی آنها اینجا نیامده است نشان می دهد زنان در حوزه استراتژی محتوا بسیار فعال هستند دلیلش را نمی دانم اما اگر بیشتر در این باره خواندم حتما گزارش مطالعاتم را اینجا می آورم.

پی نوشت۲: بسیاری از لینک هایی که درون متن آمده اند لینک هایی بسیار جذاب در حوزه استراتژی محتوا می باشند فرصت کردید حتما نگاهی به آنها بیاندازید.

لینک های مرتبط:

استراتژی محتوا را جدی بگیریم: در آغاز فقط به خیال نوشتن بود.

آیا آدم های بی محتوا می توانند تولید محتوا کنند؟

شاتل استراتژی محتوا و اواین تماس تلفنی

کتاب استراتژی محتوا برای وب

معرفی کتاب استراتژی محتوا برای وب

تولید محتوا در وب فارسی نیازمند حماسه آفرینی فردوسی

زبان فارسی در کجای وب قرار دارد؟ بخش اول

کسب درآمد از محتوا

5 دیدگاه برای “بالاخره استراتژی محتوا چیست؟ استراتژیست محتوا کیست؟

  1. تا همین چند سال پیش، استراتژی محتوا امری جدید و مبهم بود. مردم فقط در مورد آن چیزهایی شنیده بودند، اما اطلاعات دقیقی درباره آن و چگونگی کارکرد و کاربرد آن نداشتند. اگرچه استراتژی محتوایی در حال حاضر بهترین اقدام پذیرفته شده محسوب می شود و مردم آنرا به طور کامل درک کرده و استفاده می کنند، اما همچنان چگونگی آن یک چالش است.

    1. ممنون از کامنتتون
      محتوا در ایران به نظرم همچنان یک نوزاد نوپاست حتی هنوز کسانی که در این حوزه کار میکنند اهمیت و لزوم اون رو متوجه نشدن فقط چون ظاهرا میتونن بنویسن و سواد خواندن و نوشتن دارن (کاری به مدرک ندارم) در این حوزه فعالیت می کنن، بنابراین راه درازی در پیش داریم.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

این سایت از اکیسمت برای کاهش هرزنامه استفاده می کند. بیاموزید که چگونه اطلاعات دیدگاه های شما پردازش می‌شوند.